Họ đỗ làng Bạch Liên

Trích bài phát biểu của họ đỗ làng Bạch Liên

(Tại cuộc họp mặt dòng họ Đỗ Việt Nam lần thứ 12)

Họ Đỗ Kim là một trong 7 họ Đỗ hiện đang có tại làng Bạch Liên đã phát triển và tồn tại khá lâu đới. Song hiềm một lỗi do thất lạc, mất gia Phả tộc họ Đỗ Kim nên các thế hệ hậu duệ của Đỗ Kim chỉ còn nghe truyền lại về lịch sử của họ mình như sau:

Lâu lắm rồi không ai còn nhớ từ đời nào, năm nào có họ Đỗ Kim ở làng Bạch Liên. Và cũng từ lâu trong tâm khảm mội thế hệ con cháu của dòng họ Đỗ Kim vẫn tâm niệm rằng:

Tổ tiên mình là từ một nguồn gen của họ Đỗ. Họ Đỗ ở mãi ở miền Trung xa xôi, nơi đầy nằng và gió biển ra cư trú tại đất Thường tín trên 300 năm

Họ Đỗ Kim ở làng Bạch Liên được hình thành từ một người. Con của họ Đỗ – Bà Đỗ Thị Nương (Chương nương Công chúa)

Trong bối cảnh xã hội loạn lạc nhiễu nhương hà khắc của thời phong kiến hình như anh của người con gái ấy đang làm quan và rồi chẳng hiểu vì sao người con gái ấy mang theo hai người con trai của anh trai mình ra đi để với ước vọng là bảo tồn dòng giống nhà mình và tránh hoạ chu di

Bà đi, đến vùng châu thổ sông Hồng, bà dừng chân và chọn nơi đây để trú ngụ sinh sống sinh cơ lập nghiệp. Nơi ấy chính là làng Bạch Liên thuộc tổng Hà hồi huyện Thường Tín, phủ Thượng Phúc tỉnh Hà Đông (ngày xưa) nay thuộc về thủ đô Hà Nội

Trải qua hàng trăm năm cư trú sinh sống xây dựng đàn con con, cháu cháu ngày càng thêm đông và trở thành dòng họ Đỗ Kim là một Dòng họ to lớn trong làng

Theo quy luật của tạo hoá bà trở về cõi vĩnh hằng theo hầu các vị liệt tổ liệt tông. Theo truyền khẩu bà mất vào ngày 18 tháng giêng

Mộ bà được an táng tại nghĩa địa của Làng (Nơi gần Lăng tẩm của Quan nghè Khê: Từ Đạm). Đến năm 1993 con cháu trong dòng họ đã phát tâm xây mộ Bà. Mộ bà được xây to đẹp uy nghiêm đẹp đẽ mềm mại biểu thị sự dịu hiền của người mẹ Việt Nam. Trên mộ Bà có ghi đôi câu đối :

Sự phụ mẫu thiên niên bất tận

Kính tổ tiên vạn đại vô cùng.

Nhằm tri ân công ơn của bà và nhắc nhở các thế hệ con cháu trong dòng họ mãi mãi không được quên lãng cội nguồn

Bà là người tạo dựng nên dòng họ Đỗ Kim. Dòng họ đã từ lâu tôn vinh Bà là Tổ Mẫu.

Hàng năm cứ đến ngày 18 tháng Giêng là cả họ về tề tựu tại nhà thờ để cúng tế Tổ Mẫu. Cố tổ mẫu được cầu khấn rằng:

Cao cao tằng tổ tỉ Đỗ Quý thị Phương Chương nương Công chúa

Hiện Linh vị của Cố Tổ mẫu được thờ tại Nhà Thờ của dòng họ

Nhà Thờ của họ được xây dựng trong khuôn viên gia đình ông truởng họ với diện tích khoảng 60m². Nhà thờ được xây dựng theo kiến trúc cổ nội tự ngoại khách, mái hình vòm và có hai tầng mái, trên mái lợp ngói ống. Giữa 2 tầng mái là phần cổ diêm, trong cổ diêm có bức đại tự :

Đỗ Kim từ đường, ở giữa và hai bức phù điêu “Sơn thuỷ Hữu tình” ở hai bên.

ở giữa và hai bức phù điêu “Sơn thuỷ Hữu tình” ở hai bên.

Phía trước nhà Thờ: Có hai cột đồng trụ và có đôi câu đối:

+Từ đường ngập lệnh thiên niên trụ

Lễ nghĩa tân bồi vạn đại cơ

Phía trước nhà Thờ có 2 câu đối:

+Thiên địa vô tư vi thiện tự nhiên hoạch phúc

Thánh hiền hữu giáo tu thân khả dĩ tề gia

+Lễ bản nghĩa căn vạn cổ cương thường bất sảng,

Nhân cơ địa đạo thiên niên thừa kế khắc xương

Phía bên trong nhà Thờ

Nơi chính giữa nhà Thờ là nơi có hậu cung để thờ cố Tổ Mẫu và bàn thờ công đồng 04 Tổ Chi của 4 chi họ. Phía trên có bức đại tự “Hồng đức trường tồn” cùng với Võng sơn son thếp vàng thật lộng lẫy.

Hai bên bàn thờ có câu đối:

+Xuấn tự thu thường luân cao chiêu nhật nguyệt,

Nhân cơ nghĩa chỉ tái bồn lại tổ tiên

Hàng năm cứ đến ngày mồng 6 tháng Giêng là nam phụ lão ấu dâu rể tề tựu tại nhà thờ để tổ chức đi thăm viếng phần mộ Cố Tổ Mẫu và phần mộ con cháu của Người.

Nguồn hodovietnam.vn