– Kính thưa quý vị lãnh đạo
– Kính thưa quý vị Đại biểu và khách quý
– Kính thưa bà con Tộc Đỗ – Nội ngoại
Lời đầu tiên, xin được phép thay mặt cho Ban liên lạc Họ Đỗ Quảng Ngãi, Ban liên lạc Họ Đỗ Bình Sơn và Tổ đường – Đỗ Khâm Sai Từ đường. Tôi xin kính gởi đến quý vị lãnh đạo, quý vị Đại biểu, quý vị khách quý và bà con Tộc Đỗ thân mến, lời chào mừng nồng nhiệt và kính chúc sức khoẻ, hạnh phúc. Xin trân trọng cảm ơn quý vị đã quan tâm và dành những tình cảm tốt đẹp cho buổi Hội thảo “Nhớ nguồn” hôm nay.
Kính thưa quý vị!
Trong đại gia đình dân tộc Việt Nam, trong đó có Họ Đỗ Việt Nam đã cùng với các dòng họ khác đoàn kết, đùm bọc kế thế, kế thừa bảo tồn nòi giống, giang san không ngừng xây dựng và mở mang phát triển đất nước, giữ gìn và phát huy những bản sắc tốt đẹp của dân tộc.
Chúng ta vô cùng cảm kích và tri ân các bậc Tổ tiên đã khai hạ và dày công xây đắp một đất nước, một dân tộc anh hùng, vượt qua vô vàng những hy sinh gian khổ, chiến thắng mọi kẻ thù, trường tồn đến ngày nay.
Trong cuộc chiến sinh tồn, trước biết bao hiểm nguy, trong gọng kèm của những kẻ thù Phương Bắc, Phương Nam và những khắc nghiệt của thiên nhiên, không một phút để yên. Tổ tiên chúng ta đã dũng cảm, oanh liệt bảo vệ nòi giống, đốn ngã các thế lực thù địch mở mang bờ cõi từ Phương Bắc dẫn về Phương Nam, nhất là từ thời Trịnh – Nguyễn phân tranh. Về sau, từ cuộc trường chinh nam tiến, nhiều dòng họ trong đó có Họ Đỗ đã sớm tiến về Phương Nam khai cơ lập nghiệp, sanh hạ con cháu ngày càng đông đúc cho đến ngày nay.
Tại Quảng Ngãi cư dân Họ Đỗ cũng có mặt khắp các huyện, thị xã, thôn trong tỉnh. Tuyệt đa số đều chăm làm, chăm học, sống lương thiện, có tiết tháo, nghĩa khí, hiếu thảo, trong danh dự, biết giữ gìn gia phong, tuân theo phép nước.
Những vị Tổ tiên tiền bối, tiền triều Họ Đỗ là những nhà khoa bảng, những người có công với nước như ông Đỗ Hữu Hiệu, Đỗ Thúc Tịnh, Đỗ Đăng Đệ v.v… luôn là tấm gương sáng cho con cháu noi theo.
Đương thời cũng có các vị thành danh như: ông Đỗ Quang Thắng, nguyên UV Bộ Chính trị, Bí thư TW Đảng, nguyên Bí thư tỉnh Quảng Ngãi (gốc là con cháu Tổ Đường – Đỗ Khâm sai Từ Đường Phú Lộc vào sanh cư Đức Phổ), ông Đỗ Minh Toại (đã quá cố) nguyên là Bí thư Tỉnh uỷ Quảng Ngãi, nguyên Giám đốc công an tỉnh Quảng Ngãi, ông Đỗ Ngọc Hoa (đã quá cố) nguyên là Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó Bí thư Tỉnh uỷ. Nhiều vị nguyên là Giám đốc các Sở ban ngành Tỉnh như ông Đỗ Dục (Sơn Tịnh) nguyên là Giám đốc Sở Kế hoạch đầu tư Tỉnh v.v… đều đã có nhiều tham gia cống hiến cho đất nước, cho Tỉnh nhà.
Nhiều anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, nhiều bà mẹ VNAH đã có những đóng góp lớn lao cho nước nhà. Cảm động biết bao trong vụ thảm sát tại Sơn Mỹ có rất nhiều bà con Họ Đỗ chúng ta ở Tịnh Khê, Sơn Tịnh đã hy sinh.
Các thế hệ con cháu Họ Đỗ Quảng Ngãi hiện nay cũng đã có nhiều Tiến sĩ, Thạc sĩ, Cử nhân, nhiều cán bộ, viên chức, công nhân, nông dân, hăng say học tập làm việc, các cháu học sinh chăm ngoan học tập. Tích cực góp phần xây dựng phát triển đất nước ở tại Quảng Ngãi và các nơi khác trong nước.
Hoà nhịp với sự phát triển của đất nước, của dân tộc, của gia tộc để có thêm sức mạnh, hiệu quả xây dựng nếp văn hoá truyền thống Họ Tộc, dựa theo tôn chỉ mục đích của Ban liên lạc Họ Đỗ Việt Nam ra đời đã 10 năm. Ban Liên lạc Họ Đỗ Quảng Ngãi đã hình thành đến nay được 5 năm (2002 – 2007) quy tụ được 25 thành viên ở các huyện, thành phố trong tỉnh, nhiều vị Trưởng lão, nhiều vị cán bộ đã về hưu, nhiều vị đương chức v.v… tất cả đều rất nhiệt tình, tâm huyết với việc Tiên linh, Họ Tộc. Đã làm được nhiều việc có ý nghĩa cho sinh hoạt Tộc Đỗ các dòng họ. Chuyển tải các thông tin về Họ Tộc từ Ban Liên lạc Họ Đỗ Việt Nam, xây dựng nề nếp tế tự. Biên soạn, chỉnh tu hiệu đính gia phả, tìm nối dòng họ, khuyến tấn học tập, tôn tạo Từ đường… Ban liên lạc Họ Đỗ Bình Sơn cũng đã được hình thành với 14 thành viên vào ngày 23/12/2006, đã năng nổ đi vào sinh hoạt theo tinh thần tôn chỉ của Ban liên lạc Họ Đỗ Việt Nam, trước mắt đã triển khai xét cấp học bổng 6 triệu đồng cho con em Họ Đỗ huyện Bình Sơn (do Đỗ Anh Trúc – Phó ban Ban liên lạc Họ Đỗ Quảng Ngãi tài trợ) và khen thưởng những học sinh giỏi đạt giải Huyện, giải Tỉnh.
Riêng về Tổ Đường Đỗ Tộc – Đỗ Khâm Sai Từ đường, chúng tôi cũng được xin giới thiệu đây là nơi phát tích của một trong những dòng họ đi theo hành Nam tiến mở cõi sớm nhất vào thời kỳ Trịnh – Nguyễn phân tranh – Thế kỷ 17, Thỉ tổ là Đỗ Nhơn Bồi tiên công từ Bắc vào Nam và lập cư tại đây, trước đây là:
– Quảng Ngãi – Tư Nghĩa phủ, Bình Sơn huyện, Trung hạ tổng, Phú Lộc thôn.
– Thôn Phú Lộc, xã Bình Trung, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.
– Nay là Tổ dân phố I, thị trấn Châu ổ, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.
Tính đến nay đã 400 trăm năm. Con cháu ngày càng đông, phát triển có đến 10 thế hệ (đời). Không chỉ cư trú, sinh sống làm ăn ở đất Tổ (Bình Sơn, Quảng Ngãi). Còn lưu cư sanh sống, làm ăn lập nghiệp ở các tỉnh khác như Quảng Nam – Đà Nẵng, Khánh Hoà, Bình Thuận, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh v.v… Ngay ở tại ngoài huyện gốc Bình Sơn, đã có một số hộ lưu cư tại các huyện khác trong Tỉnh như: Mộ Đức – Đức Phổ v.v… Còn ở Bình Sơn cư dân Tộc Đỗ không chỉ cư trú tập trung ở Tổ Đường (nhà thờ gốc của toàn tộc) ở xã Bình Trung, nay là Thị trán Châu ổ mà còn phân tán ở các xã trong huyện – Từ Thỉ Tổ (đời 1) đến đời 7 có rất nhiều vị (nhiều hộ) đi lưu cư nơi khác nhất là đi về phía Nam không còn liên lạc được với Tổ Đường, hậu duệ con cháu chắc là đông đúc, nhưng không ráp nối được.
Việc tìm về nguồn đã có những sự kiện đáng mừng.
Thời các vị Trưởng bối, Trưởng tộc Đỗ Phước Lang, Đỗ Hữu Thành (thế hệ thứ 10) đã cùng các vị Trưởng bối như: Đỗ Quy, Đỗ Mão, Đỗ Đề, Đỗ Liệu, Đỗ Ghi v.v… Lãnh đạo họ Đỗ hái Giao Thuỷ, Bình Thới, Bình Hoà, Bình Phước, Bình Thanh, Bình Thạnh (gốc Bình Thới) đều tập trung mang lễ vật, trầu rượu về làm lễ tại Tổ Đường nhìn nhận là phái con cháu ông Đỗ Văn Minh đời thứ 2. Các vị cố Trưởng tộc, Trưởng lão của Tổ Đường cũng đã cùng ông Đỗ Quang Thắng (Đức Phổ) nhìn nhận con cháu ông Đỗ Quang Thắng đều có gốc ở Tổ Đường là hậu duệ của ông Đỗ Hữu Hiệu – Khâm sai Nam Ngãi trấn – tuần vũ, Bỉnh trực hầu, Phó Quốc Sư.
Đặc biệt là trường hợp phái Họ Đỗ làng Bá Hà, xã Ninh Thuỷ, huyện Ninh Hoà, tỉnh Khánh Hoà, với nhiệt tình của ông Đỗ Hữu Ưng (sáu tỉnh) đã tìm được về cội nguồn sau 300 năm Tổ tiên lưu cư Khánh Hoà với những tư liệu còn lưu giữ được trong Đỗ Đường mục lục ở Bá Hà, cư dân Họ Đỗ ở đây rất đông và thành đạt.
Đây là những bước tìm về cội nguồn ban đầu rất đáng mừng, đầy cảm động nhưng còn phải nỗ lực nhiều hơn nữa.
Từ đời Thỉ Tổ đến đời thứ 5 – Ông Đỗ Hữu Hiệu – Khâm Sai – Tuần vũ, Bỉnh Trực Hầu – Phó Quốc Sư đã xây dựng ngôi Tổ Đường này. Tính đến nay có trên 250 năm qua bao thế hệ.
Những nhân vật thời Tiền Triều có công với nước nổi bật nhất như các Ngài: Đỗ Hữu Hiệu đăng khoa Bát Long Ngũ Hổ, tước Khâm Sai Nam Ngãi trấn Tuần Vũ – Bỉnh Trực hầu triều Tây Sơn phong tặng Phó Quốc Sư. Là người tinh thông thiên văn địa lý, đã viết 12 bài thơ về Quảng Ngãi (Quảng Ngãi thập nhị thắng cảnh). Nhưng rất tiếc đã thất lạc chỉ còn 2 bài. Văn mạch Đông Yên và Trà Khúc Thánh Miếu.
– Đỗ Hữu Tín tự Giản Thành, Tả Tuyên Vũ, Tri học Quảng Ngãi là thày dạy học của cần chánh Trương Đăng Quế.
– Đỗ Thúc Tịnh (1818 – 1862) Đỗ Mậu Thân khoa Tiến sĩ, Tri Phủ Thiệu Hoá Diên Khánh, Ngự Sử, Hàn Lâm Viên thị độc, ấn Sát sứ, Bổ Chánh Sứ Khánh Hoà, Binh Bộ Hữu Thị Lang – Tuần Phủ Định Tường – Khâm Sai đặc phái Hội biện quân vụ chỉ huy chiến trường Nam Bộ – Truy tặng văn võ toàn tại Đại Tướng Công. Năm 1861 – Cũng về Tổ Đường 5 bộ khám thờ bằng trắc nay còn lưu dấu. Tấm lòng vẫn luôn hướng về Tổ Đường. Sinh thời nổi tiếng hiếu thảo. Trọn đời trung hiếu vẹn toàn.
Thời hiện đại có:
– Đỗ Quang Thắng, Nguyên uỷ viên Bộ Chính trị – Bí thư TW Đảng – Nguyên Bí thư Tỉnh uỷ Quảng Ngãi. Khi còn đương chức vẫn thường về Tổ Đường để lễ bái Tiên Linh vào ngày mùng một tết và các kỳ giỗ nhà thờ Tộc.
– Đỗ Ngọc Hoa – Sinh năm 1926, mất năm 1990. Nguyên Bí thư Huyện uỷ Bình Sơn, Thường vụ, Phó Bí thư Tỉnh uỷ Quảng Ngãi, Phó ban công vận khu V cũng rất hiếu tâm với Tổ Đường.
Về phần con cháu của Tổ Đường đều mang đặc tính chung của dòng họ như đã trình bày.
Riêng ngôi Tổ đường lâu đời, qua chiến tranh bị tàn phá mất mất nhiều, nhiều lần trùng tu sửa chữa, đợt mới nhất là trước tết Đinh Hợi 2007 này vừa hoàn thành. Với sự đóng góp nhiệt tình của con cháu, đặc biệt là bác Đỗ Vinh Hoa (cố vấn Ban Liên lạc Họ Đỗ Quảng Ngãi) đã ủng hộ 20 triệu và trực tiếp tôn tạo lại Liễn, Đối, Hoành Phi ở nhà thờ. Ngôi Tổ Đường nay được trang nghiêm đàng hoàng, phần nào thể hiện được tấm lòng hiếu thảo của con cháu. Rất đỗi vui mừng khánh thành ngôi Tổ Đường – Đỗ Khâm Sai Từ đường được trùng tu tôn tạo hoàn tất.
Hôm nay được sự cho phép của chính quyền địa phương, được sự thống nhất và phối hợp tổ chức của Ban Liên lạc Họ Đỗ Quảng Ngãi, Ban liên lạc Họ Đỗ Bình Sơn cùng với Ban Trị sự Tổ đường Đỗ Tộc, Chúng tôi long trọng tổ chức kỷ niệm 145 năm ngày mất nhà yêu nước, Danh nhân Việt Nam Đỗ Thúc Tịnh (1862 – 2007) đồng thời hội thảo về Tổ tiên với chủ đề Nhớ nguồn và mừng khánh thành tôn tạo Tổ Đường.
Xin thay mặt cho Ban Liên lạc Họ Đỗ tỉnh Quảng Ngãi, Ban liên lạc Họ Đỗ huyện Bình Sơn và Tổ Đường Đỗ Khâm Sai Từ Đường chân thành cảm ơn sự quan tâm – Ban liên lạc Họ Đỗ Quảng Nam – Đà Nẵng – Ban liên lạc Họ Đỗ Khánh Hoà – Ban Liên lạc Họ Đỗ Phú Yên – các họ bạn, các vị khách quý và bà con nội ngoại Tộc Đỗ gần xa khắp nơi trong nước đến với hội thảo hôm nay, giúp cho tinh thần xây dựng nếp văn hoá truyền thống Họ Tộc ngày càng tốt đẹp – Tinh thần Nhớ Nguồn là đạo lý, là bản sắc dân tộc ngày càng tươi thắm.
Một lần nữa tôi xin Trân trọng cảm ơn và kính chúc sức khoẻ, hạnh phúc đến liệt quý vị, chúc Hội thảo thành công.
Xin tuyên bố khai mạc Hội thảo.
Nguồn hodivietnam.vn
|