Hôm nay 29-5 âm giỗ đức Thánh Gióng ở đền Sóc. Trước đó ngày 28-5 âm giỗ đức Hùng Quốc Vương tức vua Hùng thứ nhất. Ngày giỗ của các vị thánh thần trong trong đạo thờ Tổ tiên dân tộc Việt vẫn được lưu truyên từ đời này sang đời khác.
Ngày hôm qua đại diện nhiều dòng họ đã về nhà thờ Bách Việt Triệu Tổ dâng hương nhân ngày giỗ đức Hùng Quốc Vương trong đó con cháu họ Nguyễn và họ Đỗ đông nhất.
Nhà thờ Bách Việt Triệu ngôi chính điện có mặt bằng hình chữ công gồm 3 gian và 1 hậu cung.
Gian giữa thờ các vị thủy tổ Bách Việt như Phục Hy, Viêm Đế, Thần Nông… và đức Kinh Dương Vương, húy Lộc Tục được coi là khởi tổ họ Nguyễn Vân. Kinh Dương Vương là con của vua Đế Minh (Nguyễn Minh Khiết) và Hương Vân Cái Bồ Tát (Đỗ Thị Đoan Trang). Ngài lên ngôi vua nước Xích Quỉ năm 2.879 TCN. Kinh Dương Vương kết duyên với Hồng Đăng Ngàn sinh ra Lạc Long Quân. Lạc Long Quân kết duyên cùng mẫu Âu Cơ sinh ra Hùng Quốc Vương.
Gian bên trái thờ Tam tòa đức thánh ông, hiện thân các ngài Nguyễn Minh Khiết, Nguyễn Nghi Nhân và Nguyễn Long Cảnh.. là cha và chú ruột của Kinh Dương Vương.
Gian bên phải thờ Hương Vân Cái Bồ Tát mẹ của Kinh Dương Vương. Ngài còn là Thượng Thiên Thánh Mẫu (Mẫu Cửu) trong đạo Mẫu Việt Nam và Thánh Tổ Mẫu của họ Đỗ (Đậu) Việt Nam.
Hôm 8-4 AL vừa qua đúng ngày đản của Thánh Tổ Mẫu, một nhóm con cháu họ Đỗ do TS Đỗ Cảnh Dương làm nhóm trưởng đã phối hợp với con cháu họ Nguyễn Vân tôn tượng Thánh Tổ Mẫu về thờ ở đây.
Chúng tôi là những con cháu họ Đỗ được về dâng hương nhà thờ Bách Việt Triệu Tổ nhân ngày giỗ đức Hùng Quốc Vương và được chiêm bái tượng Thánh Tổ Mẫu đang bồng Kinh Dương Vương trên tay, trong lòng bỗng dâng lên tình cảm thành kính, thân thương khó tả.
Đạo thờ Tổ tiên của dân tộc ta có gắn bó keo sơn từ một cội với đạo Phật Việt. Trong nhiều ngôi chùa cổ có tượng thờ Hương Vân Cái Bồ Tát và Tam tòa Đức Thánh Ông. Ở chùa Vân La gần mộ Tổ họ Đỗ cũng có tượng Hương Vân Cái Bồ Tát và tượng Tam Tòa Đức Chúa Ông Hai bên ban thờ có đôi câu đối chữ Hán Nôm ca ngợi đức sáng linh thiêng và thần uy của bậc quân vương:
-Long đức chính trung hữu cầu tất ứng
-Thần uy hách trạc tuỳ cảm nhi thông
Có nghĩa là:
– Đức hạnh cao quí ngay thẳng của thần nếu cầu xin tất linh ứng. Long đức còn có thể hiểu là đức độ của rồng, ám chỉ vua Đế Minh.
– Oai lực của thần thật hiển hách, cảm ứng theo lòng người mà linh ứng, thông suốt.
Khi xây dựng chùa mới người ta đã nhập tháp hết những tượng cũ thật đáng tiếc.
Bài Hòa Đỗ